sarı akrep ne demek?

Sarı akrep (Leiurus abdullahbayrami), Buthidae familyasından insan sağlığı açısından çok tehlikeli endemik bir akrep türü. Zehri insanlar için ölümcül olabilmektedir.

Bu tür akrepten Azmzade Sadık El Müeyyed Paşa'nın Habeş Seyahatnamesi (1908) adlı kitabında bahsedilmiştir. Sadık Paşa bu akrepleri Diyarbakır ve Van'da gördüğünü yazmıştır. Türkiye'de ilk kez 1959 yılında Adıyaman'da keşfedildiği zaman Leiurus quinquestriatus adıyla kayıtlara geçirilmiş ve son yıllara kadar bu ad altında ele alınmıştır. 2009 yılında yapılan bir araştırmayla1 Türkiye'deki popülasyonun Leiurus quinquestriatus türüne sokulamayacak kadar farklı olduğu anlaşılmış ve Leiurus abdullahbayrami adıyla tür kategorisine yükseltilmiştir. Türkiye'den verilen 2009 öncesi L. quinquestriatus kayıtlarının hepsi günümüzde L. abdullahbayrami türüne sokulmaktadır. Leiurus cinsinin Türkiye'deki tek temsilcisidir.

Morfoloji

Ancak 2009 yılında ayrı bir tür olduğu anlaşılan L. abdullahbayrami, daha önce sınıflandırıldığı L. quinquestriatus türüne çok benzer. Açık saman renginde oluşu çöl akrebi olduğunu göstermektedir. Uzunlukları 85–100 mm arasındadır. Birinci ve ikinci mesosomal segment beş karinalıdır. Beşinci metasomal segment koyu renklidir. 5 lateral göze sahiptir. Karapaksta medio-lateral ve postero-median karinalar birleşerek tam bir lir şeklinde yapı sergiler.

Habitat

Kurak step bölgelerde, açık alanlarda taş altlarında görülürler.

Tehlikesi

Dünyanın en zehirli akreplerinden biridir. İnsanlar için ölümcüldür. Türkiye'nin iki ölümcül akrep türünden biridir. Zehri diğer ölümcül tür olan kara akrep (Androctonus crassicauda) zehrinden iki kat daha kuvvetlidir.

Yayılımı

Türkiye'nin endemik türüdür. Güneydoğu Anadolu'nun batısında (Gaziantep, Kilis, Hatay, Kahramanmaraş, Mardin ve Şanlıurfa) rastlanır.

Keşfi

Keşif süresi bayağı hızlı ve hareketli geçmiştir.2

Adlandırma

Türkiye'nin önde gelen araknologlarından Prof. Dr. Abdullah Bayram'ın adına ithafen bu ad verilmiştir.

NOT : Türkçe kaynaklarda sarı akrep adı, Mesobuthus cinsinden akrepler için de kullanılmaktadır.

Dipnotlar

Orijinal kaynak: sarı akrep. Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

  1. Ersen Aydın Yağmur, Halil Koç, and Kadir Boğaç kunt (2009) , Description of a new species of Leiurus Ehrenberg, 1828 (Scorpiones: Buthidae) from Southеastеrn Turkey, Euscorpius — Occasional Publications in Scorpiology. 5 October 2009, No. 85

Kategoriler